Laatste nieuws (NL) NK2

Het 2^e Open NK Superschaak

Onderdeel van het Corus Chess Tournament 2005
Hoofdsponsor Danieli Corus

Favoriet Delemarre wint NK Superschaak

Jop Delemarre en Arno Vrins
foto Eric van Reem

Jop Delemarre is in Wijk aan Zee de tweede Open Nederlands Kampioen Superschaak geworden. De Internationaal Meester (gewoon schaak) bleef ongeslagen en verzekerde zich met een remise in de laatste (7^e) ronde van de ongedeelde eerste plaats met 6 punten en de eerste prijs van 250 euro. Delemarre nam daarmee de titel en de wisseltrofee over van Tom Bottema die net als veel anderen in Dorpshuis De Moriaan door koorts geveld was en daarom helaas niet mee kon doen. Het 3^e Open NK Superchess volgend jaar bij Corus biedt de twee kampioenen een prachtige gelegenheid om elkaar op het bord te ontmoeten en zo te strijden om de hoogste Superschaak-eer.

Yme Gorter, opkomend jeugdtalent schaken uit Leiden, werd ongedeeld tweede met 5,5 punten en kon daarmee 150 euro in ontvangst nemen. De derde prijs van 100 euro werd gedeeld door Fred Kok uit Heemskerk (onder meer viervoudig wereldkampioen LOA - Lines of Action), Stef van der Zon uit Warmond, Jochem Snuverink uit Amsterdam en Giel van Rijn uit Leiden, elk met 5 punten. De twee ratingprijzen gingen naar Yme Gorter en Giel van Rijn.

Frank van Gool en Jop Delemarre
foto Arno Vrins

Prijsuitreiking
De prijsuitreiking vond plaats in de VIP-room van De Moriaan, tevens speelzaal; een uitstekende locatie voor dit unieke toernooi. Namens hoofdsponsor Danieli Corus overhandigde Frank van Gool aan de nieuwe titelhouder een kunstwerk als aandenken, waarop onder andere een schaakbord met twee Amazones (Dame plus Paard-combinaties) en een hoogoven als Koning. Ex-kampioen Bottema, inmiddels voldoende hersteld, overhandigde de wisseltrofee - een door het kunstenaarsechtpaar Stammis vervaardigde zilveren Amazone - aan de nieuwe kampioen Delemarre.

Tom Bottema en Jop Delemarre
foto Arno Vrins

Arno Vrins, Superschaak-promotor en penningmeester van het Corus Chess Committee, deelde de geldprijzen uit. In zijn rede sprak Vrins de hoop en verwachting uit dat het 3^e Open NK Superchess tijdens het 68^e Corus Chess Tournament, 13 - 29 januari 2006, nog meer deelnemers zal tellen. "De tussenwand kan er uit en dan biedt de VIP-room ruimte aan meer dan 60 deelnemers", aldus Vrins.

Verrassing
Hoofdsponsor Danieli Corus had tot slot een leuke verrassing: Frank van Gool verblijdde alle deelnemers met een badlaken met daarop een afbeelding van de Amazone en de vermelding "Superchess 2005". Een waar collector's item dat men beter niet onbeheerd op het strand kan laten liggen!




	foto's Henk van Haeringen

Hoger spelniveau, meer deelnemers
Het 2^e Open NK Superchess is een groot succes geworden. Arno Vrins, Superschaak-promotor bij het Corus Chess Tournament, kon 32 deelnemers inschrijven, onder wie niet minder dan twee Internationaal Meesters: IM Jop Delemarre en echtgenote WIM Isabel Werner. Hierdoor was het spelersveld sterker dan bij het 1^e Open NK Superchess met 24 deelnemers. Bovendien waren veel spelers inmiddels meer geoefend waardoor het spelniveau hoger lag dan vorig jaar. Winnaar Delemarre uitte zich zeer lovend over dit nieuwe speltype. "Ik wil zeker meer gaan doen met Superschaak", aldus de nieuwe kampioen.

Sterke deelname dames
Het is verheugend dat voor het eerst sprake was van een internationaal toernooi door de deelname van Sande Oddmund uit Noorwegen. Nog meer verheugend was de sterke vertegenwoordiging van de dames. Behalve WIM Isabel Werner hadden ook Marion Adriaans, echtgenote van Nederlands Schaakkampioen GM Loek van Wely, en Delia Keetman uit Heerhugowaard zich aangemeld. Isabel en Marion hadden te maken met een kleine handicap omdat zij waren uitgenodigd te poseren voor de Corus toernooifotograaf Fred Lucas. Het poseren vond noodgedwongen plaats tussen de partijen door, wat hun concentratie op het spel niet ten goede kwam; poseren vereist een ander soort concentratie dan superschaken. Hun score van elk 4 punten was dan ook niet onverdienstelijk, mede gezien de geringe voorbereidingstijd.

foto's Henk van Haeringen

IM Hans Böhm: experimenteren met andere beginstellingen
Op de slotdag van het Corus Chess Tournament, zondag 30 januari 2005, stelde commentator IM Hans Böhm tijdens het commentaar het bekende probleem van de te grote rol van de openingstheorie kort aan de orde. "Wie weet een goede oplossing? Misschien moeten we toch eens kijken naar Fischer Random Chess of naar Superchess?", aldus Böhm. Het is veel schakers wel duidelijk dat de grote rol van de openingstheorie een probleem vormt, èn dat dit probleem elk jaar groter wordt, maar de grote vraag is hoe dit probleem het beste opgelost kan worden.

Chess960: Fischer, Leko, Svidler
Een mogelijke oplossing vormt Fischer Random Chess ofwel Chess960. Hierin worden de schaakstukken op de achterste rij random herschikt onder enkele voorwaarden, resulterend in 960 verschillende beginstellingen. De grootmeesters Peter Leko en Peter Svidler, respectievelijk nummer 5 en 8 op de wereldranglijst, spelen regelmatig Chess960 in het welbekende Chess960 Toernooi in Mainz, elk jaar georganiseerd door Hans-Walter Schmitt, voorzitter van de Frankfurt Chess Tigers, zie http://www.chesstigers.de.

Ook Kasparov voor wijziging beginstelling
Ook GM Garry Kasparov, aanvoerder van de wereldranglijst, vindt het een goed idee om met andere beginstellingen te experimenteren. Kasparov stelt voor, voorlopig 20 - 30 beginstellingen te selecteren uit het totaal van de 960 van Fischer Random Chess om daarmee ervaring op te doen. (Zie "New In Chess", 2005, Issue 1, p. 6.)

Superschaak: nieuwe stukken
Superschaak gaat een stap verder en lost het probleem op door de introductie van enkele nieuwe stukken. Zoals bekend is Superschaak een logische uitbreiding van het klassieke schaakspel met hetzelfde karakter als schaak. Twee belangrijke voordelen boven "gewoon schaak" zijn:

Er is (nog) geen openingstheorie. Bestudering van enige openingstheorie in de toekomst zal niet efficiënt zijn omdat er (te) veel verschillende beginstellingen zijn.
Er zijn (enkele) nieuwe stukken met een andere loop, bijvoorbeeld de Amazone die gaat als Dame of Paard en de Prinses die gaat als Loper of Paard. Hierdoor ontstaan schitterende nieuwe tactische mogelijkheden waardoor het spel nog fascinerender en boeiender is dan schaak, terwijl het karakter van schaak behouden blijft.

Op het NK werden vier van zulke superschaakstukken (combinaties van schaakstukken) gebruikt. Deze worden voorafgaand aan het werkelijke gevecht ingezet, in het zogenoemde voorspel. Dit gebeurt door in de basisopstelling van gewoon schaak, vier schaakstukken te vervangen door de vier superschaakstukken. Hierbij plaatsen Wit en Zwart elk twee superschaakstukken naar keuze.

De eerste partij Superschaak vereist meer denkwerk dan een partij gewoon schaak. Dat komt doordat je geen standaardpatronen beschikbaar hebt waarmee veel schaakzetten als het ware "via je ruggemerg" lopen. Op routine schaken is natuurlijk minder vermoeiend. Superschaak spelen doet in het begin denken aan de tijd toen je leerde schaken. Vanzelfsprekend moet je eerst wennen aan de nieuwe stukken, maar het leerproces gaat onverwacht snel. Hèt grote voordeel is dat je geen (openings-)huiswerk hoeft te maken. Fit aan het bord verschijnen is de voornaamste eis. Veel ex-schakers die zijn afgehaakt vanwege dat vele huiswerk zullen Superschaak zeker waarderen.

Creativiteit terug
Nu databases miljoenen partijen bevatten, zien steeds meer grootmeesters (inclusief Garry Kasparov) de enorme hoeveelheid openingstheorie als een belasting die (te) veel voorbereidingstijd vraagt. Misschien nog belangrijker: teveel theorie doodt de creativiteit tijdens de partij. Niet zelden worden tegenwoordig de eerste 25 of 30 (!) zetten van een schaakpartij "uit het boek" gespeeld. Superchess biedt een boeiende en natuurlijke uitbreiding van schaak, met hetzelfde karakter maar zonder openingstheorie, waardoor de creativiteit tijdens de partij weer een grote rol speelt. Het is dan ook geen wonder dat Superchess steeds meer belangstelling trekt en steeds meer voorstanders kent, ook onder (groot-)meesters.

(Groot-)Meesters positief over Superschaak
Zo staat bijvoorbeeld GM Peter Leko, de ongedeelde winnaar van het recente Corus Chess Tournament 2005, zonder meer positief tegenover Superschaak, evenals GM Daniel Stellwagen, IM Jop Delemarre en WIM Isabel Delemarre.

Organisatie
De wedstrijdleiding lag weer in de bekwame handen van Cees Lute en Frank van der Heijde, evenals bij het 1^e Open NK Superschaak, 24 januari 2004.